Neem contact op met één van onze advocaten
Bedrijven met meer dan 50 werknemers moeten in 2023 verplicht een klokkenluidersregeling invoeren. De wet van 28 november 2022 zet een Europese richtlijn (2019/1937) om in Belgisch recht. Alle bedrijven of organisaties met meer dan 50 werknemers moeten een intern meldingskanaal voorzien waar inbreuken gemeld kunnen worden. Er is in een overgangsperiode voorzien om deze klokkenluidersregeling op te zetten.
Waarover gaat de klokkenluidersregeling?
De financiële regelgeving bevat een verplichting om een intern meldingskanaal te voorzien voor bedrijven uit de financiële sector. Europa wenst echter verder te gaan en ook melders van inbreuken op voornamelijk Europese regelgeving te beschermen als ze een inbreuk melden bij hun werkgever of opdrachtgever. Die richtlijn is nu omgezet in een Belgische wet.
Wie kan klokkenluider zijn?
De klokkenluider kan een werknemer of ex-werknemer zijn, maar het toepassingsgebied is erg ruim. Ook een bestuurder, aandeelhouder of zelfstandige dienstverlener kan een beroep doen op de bescherming van deze regelgeving.
De melder moet te goeder trouw een melding doen over feiten die zich afspelen in een professionele context. De bescherming houdt in dat hij of zij ondersteuning krijgt en bescherming geniet tegen represailles zoals ontslag.
Inbreuken op bepaalde regelgeving
Deze bescherming wordt gekoppeld aan bepaalde regelgeving. Het gevolg is dat niet elke melding over een inbreuk bescherming oplevert. Het gaat om volgende regelgeving:
- Overheidsopdrachten
- Financiële diensten, producten en markten, voorkoming van witwassen van geld en terrorismebestrijding
- Productveiligheid en productconformiteit
- Veiligheid van het vervoer
- Bescherming van het milieu
- Stralingsbescherming en nucleaire veiligheid
- Veiligheid van levensmiddelen en diervoeders, diergezondheid en dierenwelzijn
- Volksgezondheid
- Consumentenbescherming
- Bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens, en beveiliging van netwerk- en informatiesystemen
- Bestrijding van belastingfraude
- Sociale fraudebestrijding
Hoe zet u zo’n intern meldingskanaal op?
De wet voorziet geen details over hoe het intern meldingskanaal eruit moet zien. De vertrouwelijkheid moet wel gewaarborgd zijn en alle werknemers en dienstverleners moeten goed geïnformeerd worden over het meldingskanaal.
Het intern meldingskanaal kan een digitale tool zijn, maar ook een e-mailadres of telefoonnummer. Het moet opgezet worden in overleg met de sociale partners (ondernemingsraad, vakbondsafvaardiging...).
Informeer duidelijk
Zorg voor duidelijke en goede informatie. Iedereen die het intern meldingskanaal wil gebruiken, moet weten hoe hij of zij een melding kan doen, bij wie de melding terechtkomt (intern of extern) en hoe ze wordt opgevolgd. Hoewel de wet dit niet verplicht, is het toch aangewezen om de werking van het meldingskanaal op te nemen in uw arbeidsreglement.
Externe meldingskanalen
Naast interne bestaan er ook externe meldingskanalen, georganiseerd door de overheid. Een melder die vindt dat zijn interne melding niet voldoende wordt opgevolgd of die geen vertrouwen heeft in het interne meldingskanaal, kan bij zo’n extern meldingskanaal terecht.
Vanaf wanneer geldt de nieuwe regeling?
- Voor ‘kleinere’ bedrijven met 50 tot 249 werknemers voorziet de wet een overgangsperiode tot 17 december 2023 om aan deze nieuwe verplichting te voldoen.
- Bedrijven of organisaties met meer dan 250 medewerkers (werknemers en zelfstandigen) moeten al vanaf 16 februari 2023 in orde zijn.
Bij de uitwerking en het opzetten van zo’n meldingskanaal houdt u best rekening met enkele belangrijke juridische aandachtspunten, waaronder arbeidsrecht en privacy. We helpen u daar graag mee. Neem gerust contact op.
