Financiële maatregelen
Het Vlaams Beschemingsmechanisme
Steunbedrag
Alle handelszaken die verplicht gesloten zijn kunnen automatisch een beroep doen op dit Nieuw Vlaams beschermingsmechanisme. Dat betekent dat zij dus geen omzetverlies moeten aantonen voor de periode waarin ze verplicht gesloten zijn.
Het steunbedrag is 10% van de omzet die de onderneming had in dezelfde periode in 2019. Dat is ongeveer 2/3de van de vaste kosten. Voor ondernemers die nog geen jaar bezig zijn, wordt een andere gelijkaardige periode in rekening gebracht of wordt naar het financieel plan gekeken. Handelszaken die ondertussen het systeem van ‘click&collect’ toepassen, zullen eveneens een beroep kunnen doen op de steun.
Niet enkel wie verplicht gesloten is, ondervindt gevolgen van de maatregelen.
Daarom kunnen ook andere ondernemers een premie aanvragen als ze een omzetverlies van 60% hebben geleden. Toeleveranciers van verplicht gesloten ondernemingen kunnen een aanvraag indienen voor een kortere periode, die overeenstemt met de verplichte sluitingsperiode van hun klanten.
De Vlaamse Regering heeft ook de lijst van verplicht gesloten sectoren die steun kunnen genieten sinds sluiting tot 15 november uitgebreid.
Voor kleine ondernemingen komt er een minimumbedrag van 1.000 EUR steun voor de periode van anderhalve maand. Voor ondernemingen met 50 werknemers of meer is er een extra maximumplafond van 60.000 EUR voor de periode van anderhalve maand. De plafonds worden verhoudingsgewijs aangepast voor ondernemingen die een aanvraag indienen voor een kortere periode van verplichte sluiting.
Steun voor twee periodes
Dit Nieuw Vlaams beschermingsmechanisme kan worden aangevraagd voor twee periodes:
van 1 oktober tot 15 november
van 16 november tot 31 december
Voor die eerste periode was het al zo dat cafés en restaurants die verplicht gesloten zijn een keuze kunnen maken tussen een steun van 10% voor de sluitingsperiode sinds 19 oktober waarvoor ze geen omzetverlies moeten aantonen. Of 10% van de normale omzet tijdens de periode van 1 oktober tot 15 november waarvoor ze wel 60% omzetverlies moeten aantonen.
Nu komt daar een tweede periode van 16 november tot 31 december bij.
Aanvraagtermijn
De aanvraag voor de eerste periode van 1 oktober tot 15 november 2020 kan ingediend worden vanaf maandag 16 november - via deze link.
De aanvraag voor de tweede periode van 16 november tot 31 december 2020 kan ingediend worden vanaf 4 januari 2021.
De handelshuurlening
Sinds begin juli kunnen ondernemingen, die door de coronamaatregelen moeilijkheden ondervinden om hun handelshuur te betalen, beroep doen op de zogenaamde ‘handelshuurlening’. De Vlaamse Regering verlengt nu de indieningstermijn tot 1 maart 2021.
Vlaamse overheid financiert 2 huurperiodes
De regeling is gebaseerd op een vrijwillige overeenkomst tussen huurder en verhuurder, waarbij de Vlaamse overheid maximaal 2 huurperiodes voorschiet, maar dit op voorwaarde dat de verhuurder 1 of 2 maanden huur kwijtscheldt.
De handelshuurlening wordt aan de huurder verstrekt door PMV/z-Leningen en kan maximaal 35.000 EUR bedragen per onderneming, terug te betalen op 24 maanden aan een rente van 2%.
Bemiddeling indien verhuurder niet instemt
Voor huurders die een handelshuurlening wensen af te sluiten maar niet direct tot een vrijwillig akkoord komen met de verhuurder voorziet de Vlaamse overheid ook in gratis bemiddeling.
De voorbije maanden werden een 60-tal bemiddelingen aangevraagd. Van de reeds afgewerkte trajecten leidde ongeveer 1/3 tot een akkoord over de aanvraag van een handelshuurlening.
Indieningstermijn
Oorspronkelijk was voorzien dat handelshuurlening aangevraagd kon worden tot 1 oktober 2020. Corona heeft echter nog steeds een grote socio-economische impact en blijkt een meer langdurige crisis te veroorzaken dan initieel verwacht. Veel ondernemingen die een handelspand huren hebben nog steeds financiële moeilijkheden, ook na de heropstart.
Vlaams minister van Economie Hilde Crevits verlengde daarom eerst de indieningstermijn tot 1 december 2020. Deze termijn wordt nu nogmaals verlengd tot 1 maart 2021 om getroffen handelaars langer de mogelijkheid om van deze steunmaatregel te genieten.
Strategische Transformatiesteun COVID-19
De tijdelijke hogere Strategische Transformatiesteunmaatregel (STS) die bedrijven die COVID-19 gerelateerde medische producten of diensten ontwikkelen zoals geneesmiddelen of beschermende kledij werd verlengd tot 1 mei 2021. Voorbeelden zijn geneesmiddelen (met inbegrip van vaccins), ziekenhuis- of medische apparatuur (met inbegrip van beademingsapparatuur, beschermende kleding), en de noodzakelijke grondstoffen hiervoor.
De investeringssteun kan aangevraagd worden bij VLAIO.
De steun wordt mogelijk voor alle ondernemingen in heel Vlaanderen. Het maximale steunpercentage wordt bepaald op maximum 50%. De minimale investeringsdrempel ligt op 250.000 EUR voor kleine ondernemingen, 500.000 EUR voor middelgrote ondernemingen en 1,5 miljoen EUR voor grote ondernemingen. Het investeringsproject moet binnen 6 maanden na de datum voltooid zijn waarop de steun is toegekend.
Zelfstandigen
Hierbij een overzicht van extra steunmaatregelen voor zelfstandigen tijdens de tweede Coronagolf.
Bedrag overbruggingsrecht gedwongen sluiting verdubbeld
Zelfstandigen die hun activiteit opnieuw gedwongen moeten sluiten in oktober en november krijgen voor deze maanden een dubbele uitkering van het overbruggingsrecht vb. horeca, fitness, bioscopen, enz.
Ook de sectoren, die nog altijd niet zijn kunnen heropstarten en nog steeds onder de verplichte sluitingsmaatregelen vallen, zoals de evenementensector, komen hiervoor in aanmerking.
De maatregel geldt eveneens ook voor zelfstandigen, die zelf niet moeten sluiten, maar in hoofzaak afhankelijk zijn (minstens 60 %) van een sector die verplicht moet sluiten, zoals bv. leveranciers voor de horeca.
Voor zelfstandigen die verplicht gesloten zijn, gelden geen bijkomende voorwaarden. Zij krijgen op eenvoudige aanvraag de dubbele uitkering.
Voor zelfstandigen, die hoofdzakelijk afhankelijk zijn (minstens voor 60%) van een sector die verplicht moet sluiten, gelden de volgende bijkomende voorwaarden:
Enkel bij een volledige onderbreking van hun activiteit in de periode van de gedwongen sluiting door de overheid krijgen zij de dubbele uitkering
Onderbreken zij hun activiteit slechts gedeeltelijk, dan krijgen zij de gewone uitkering
De dubbele uitkering voor oktober en november bedraagt:
2.583,38 EUR per maand voor een alleenstaande
3.228,20 EUR per maand voor een gezinshoofd
Ook zelfstandigen met een halve uitkering overbruggingsrecht (bijberoep, gepensioneerden) krijgen in oktober en november het dubbele bedrag.
Hierdoor komen zij aan de volgende uitkering:
1 291,69 EUR voor een alleenstaande
1 614,10 EUR voor een gezinshoofd
Heropstart – overbruggingsrecht verlengd
Het heropstart-overbruggingsrecht wordt verlengd tot en met december.
Oorspronkelijk gold deze regeling van juni tot en met oktober. Deze uitkering kan aangevraagd worden door zelfstandigen, die verplicht moesten sluiten tot 3 mei of later en die hun activiteit hebben heropgestart met een omzetdaling van minstens 10%. Deze uitkering wordt niet verdubbeld.
VAPZ-premies blijven fiscaal aftrekbaar ondanks betalingsuitstel
Normaliter is de VAPZ-premie fiscaal aftrekbaar als de zelfstandige alle verschuldigde en opeisbare bijdragen op het einde van het jaar betaald heeft.
De FOD Financiën heeft op 19 oktober 2020 een circulaire uitgevaardigd om dit principe éénmalig te versoepelen voor zelfstandigen met betalingsuitstel in het kader van COVID-19, hierdoor blijven de in 2020 betaalde VAPZ-premies fiscaal aftrekbaar, ook al heeft de zelfstandige betalingsuitstel voor de sociale bijdragen van 2020 gekregen.
In 2021 zal de VAPZ-premie maar fiscaal aftrekbaar zijn als de klant in dat jaar zowel zijn sociale bijdragen van 2021 betaalt als deze van 2020.
Nota : Deze versoepeling geldt enkel bij betalingsuitstel, niet in geval van vrijstelling van betaling van sociale bijdragen.
Personeel
Tijdelijke werkloosheid voor opvang kinderen
Tijdens deze sluiting kan de werknemer beroep doen op de tijdelijke werkloosheid. De regeling geldt voorlopig tot het einde van dit jaar, maar kan mogelijks nog verlengd worden.
In tegenstelling tot het Corona ouderschapsverlof dat bestond tot 30 september is geen akkoord van de werkgever vereist. Het is m.a.w. een recht vanwege de werknemer. De werknemer kan gedurende de volledige periode van de sluiting beroep doen op de tijdelijke werkloosheid.
De beslissing om de herfstvakantie te verlengen wordt ook beschouwd als een sluiting van de school door een maatregel om de verspreiding van het Coronavirus te beperken. De werknemer, die thuis moet blijven voor de opvang van een kind, kan dus voor de dagen van de verlengde herfstvakantie tijdelijke werkloosheid wegens overmacht voor de opvang van een kind aanvragen.
Tijdelijke werkloosheid overmacht voor de opvang van een kind is niet mogelijk tijdens de periode gedekt door de gewone schoolvakantie, aangezien het hier niet gaat om een sluiting van de school door een maatregel om de verspreiding van het Coronavirus te beperken.
Het recht op afwezigheid geldt voor alle minderjarige inwonende kinderen waarvan het kinderdagverblijf of de school gesloten is. Op de website van de RVA wordt verduidelijkt dat dit ook geldt voor situaties van co-ouderschap. Voor ouders van gehandicapte kinderen geldt het recht op afwezigheid ongeacht de leeftijd van het kind.
Tijdens de afwezigheid heeft de werknemer recht op een werkloosheidsuitkering gelijk aan 70% van het begrensd loon en op een toeslag van 5,63 € per dag van de RVA. De werkgever moet dus geen loon betalen tijdens de afwezigheidsdagen.
Opdat de werknemer gebruik kan maken van zijn recht op afwezigheid, moet hij zijn werkgever uiteraard onmiddellijk informeren. De werknemer moet ook aan de werkgever het attest overhandigen van het kinderdagverblijf, de school of het opvangcentrum dat de sluiting en de periode van sluiting bevestigt. Hiervoor werd een model van attest opgemaakt dat beschikbaar is op de website van de RVA. Indien het gaat om een volledige of gedeeltelijke sluiting van de school, uitgaand van een algemene maatregel van een gemeenschap (wat in casu het geval is tijdens de verlengde herfstvakantie) moet de school het attest sluiting Corona enkel afleveren indien de werknemer hier uitdrukkelijk om verzoekt (omdat de werkgever dat vraagt).
Indien de werknemer voor de eerste keer uitkeringen tijdelijke werkloosheid aanvraagt of wanneer de werknemer vanaf 1 september 2020 niet langer tijdelijk werkloos gesteld kan worden volgens de vereenvoudigde procedure tijdelijke overmacht, moet een uitkeringsaanvraag indienen bij zijn uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW).
De werkgever die nog gebruik kan maken van de vereenvoudigde procedure van tijdelijke werkloosheid omwille van Corona, kan ook deze afwezigheidsdagen heel eenvoudig doorgeven. Voor de andere werkgevers gelden wel bijkomende formaliteiten, zoals een elektronische mededeling tijdelijke werkloosheid wegens overmacht versturen naar de RVA, het bezorgen van het sluitingsattest aan de RVA en het overhandigen van controlekaarten aan de werknemer. De werkgever moet het attest sluiting Corona niet opsturen naar de RVA.
Attest verplicht voor wie niet kan telewerken
Het Ministerieel Besluit van 1 november 2020 dat de verscherpte lockdown juridisch vaststelt, bevat op het vlak van telewerk een nieuwe verplichting die bij de eerste lockdown niet voorzien was: de werkgever moet immers aan de werknemers die niet kunnen telewerken een attest bezorgen dat de noodzaak van hun aanwezigheid op de werkplaats bevestigt.
Voor wie?
Een attest is verplicht in de volgende situaties:
oor zowel de essentiële als de niet-essentiële sectoren (bevestigd door de FOD WASO en het Crisiscentrum Binnenlandse Zaken)
Wanneer telewerk niet mogelijk is wegens de aard van de functie of de continuïteit van de bedrijfsvoering, de activiteiten of de dienstverlening
De definitie van personeelslid is erg ruim, het gaat immers over elke persoon die werkt in of voor een onderneming, vereniging of dienst. De definitie is ruimer dan het begrip werknemer, we mogen dan ook aannemen dat deze verplichting ook geldt voor ambtenaren. Deze verplichting geldt echter niet voor zelfstandige dienstverleners.
Wat moet in dat attest staan?
De regelgeving voorziet géén verplicht model voor een dergelijk attest, het mag overigens ook een ander bewijsstuk zijn. Uiteraard mag het ook een digitaal document zijn.
Welke gegevens dien je er in op te nemen:
naam bedrijf en wie namens het bedrijf tekent en in welke hoedanigheid (CEO, HR Director, enz.)
naam werknemer
geldingsduur van het attest
eventueel voor welke dagen binnen de geldingsduur het attest van toepassing is (bijv. iedere maandag en woensdag)
dat het een attest is ter bevestiging van de noodzaak van de aanwezigheid van het personeelslid op de werkplaats
dat het attest werd opgemaakt in toepassing van artikel 2, §1 van het Ministerieel Besluit van 1 november 2020
Welke sancties zijn mogelijk ?
Wat wél zeker is, is dat er controle mogelijk is door de inspectiediensten en dat dus werknemers die op de werkvloer aanwezig zijn in het bezit moeten zijn van een dergelijk attest. Belangrijk is ook erop te wijzen dat door het Bijzondere-machtenbesluit nr.37 van 24 juni 2020 het Sociaal Strafwetboek werd gewijzigd. Hierdoor hebben de sociale inspectiediensten de bevoegdheid om toe te zien op de naleving van de Corona-verplichtingen op de werkvloer. Zij kunnen inbreuken bestraffen met een sanctie van niveau 2, dit wil zeggen een strafrechtelijke geldboete van 200 EUR tot 2.000 EUR, eventueel te vervangen door een administratieve geldboete van 400 EUR tot 4.000 EUR. Deze boete kan worden vermenigvuldigd met het aantal werknemers waarvoor de inbreuk werd vastgesteld.
Vanaf wanneer bestaat deze verplichting?
Deze verplichting geldt vanaf 2 november 2020.
Meer info :
Voor HR Legal vragen : Dylan Casaer is advocaat-vennoot bij Moore Law en specialist HR Law / Privacy – Certified DPO. Heeft u hierbij verdere vragen, aarzel niet contact op te nemen.
Voor handelsrechtelijke vragen : hieromtrent kunt u terecht bij Meester Tom Vanraes en/of Meester Bernd Bogaerts.
Voor fiscale vragen kan u steeds contact opnemen met Alain Claes van het tax team binnen Moore Law.
