Belastingadministratie past het strengere standpunt van het Hof van Cassatie pas toe vanaf 1 augustus 2023

De (gedeeltelijke) vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor onderzoek & ontwikkeling is een belangrijk middel ter ondersteuning van innovatie in België. Vennootschappen die voldoen aan de wettelijke voorwaarden, worden vrijgesteld om een gedeelte van de bedrijfsvoorheffing (verschuldigd op de bezoldigingen van de in aanmerking komende onderzoekers) door te storten aan de Schatkist.

Het Wetboek Inkomstenbelastingen bepaalt de voorwaarden waaraan voldaan moet worden alvorens de vrijstelling te kunnen toepassen. Eén van de wettelijke vereisten zoals bepaald in artikel 275³, § 3, lid 4 WIB 1992 is de aanmelding van de onderzoek- en ontwikkelingsprojecten- of programma’s bij de POD Wetenschapsbeleid (Belspo) met inbegrip van volgende informatie:

• De identificatie van de schuldenaar van de bedrijfsvoorheffing;
• Een beschrijving van het project of programma, waarbij wordt aangetoond dat het fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek of experimentele ontwikkeling betreft;
• De verwachte aanvangsdatum en de vooropgestelde einddatum van het project of programma.

Deze aanmelding zorgde in het verleden reeds vaker voor discussie. De wet bepaalt immers niet het exacte moment waarop het project of programma dient te worden aangemeld, waardoor de aanmelding kan plaatsvinden op drie momenten:

• Voorafgaand aan het opstarten van het project of programma;
• Voorafgaand aan de periode waarvoor de vrijstelling wordt toegepast (dit is de maand of het kwartaal waarvoor de vrijstelling zou worden gevraagd);
• Voorafgaand aan het effectief toepassen van de vrijstelling (dit is de aanvraag via de aangifte in de bedrijfsvoorheffing of via een bezwaar).

Vóór de arresten van 6 januari 2023 van het Hof van Cassatie bepaalde de fiscale administratie in de FAQ ‘Onderzoek en ontwikkeling’ dat de vrijstelling van doorstorting slechts kon worden toegepast vanaf de eerste van de maand waarin het project of programma bij Belspo werd aangemeld, zonder dat deze vrijstelling retroactieve werking had tot het moment waarop het project of programma effectief aanvang nam, tenzij het project aanvang nam alvorens de inwerkingtreding van deze bepaling op 1 januari 2014.

Het Hof van Cassatie gaat echter een stap verder in haar arresten van 6 januari 2023 en stelt dat de vrijstelling enkel toegepast kan worden indien de aanmelding gebeurt vóór de aanvang van het project of programma. Dit zou impliceren dat indien een programma of project al opgestart is, nooit meer toepassing gemaakt kan worden van de vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing, indien geen aanmelding gedaan werd die deze start voorafgaat. Wij merken hierbij op dat het Hof van Cassatie zich telkens heeft uitgesproken over aanmeldingen na 1 januari 2015 en dus niet over aanmeldingen tijdens de “overgangsregeling” van de ingevoerde aanmeldingsplicht voor projecten of programma’s die bestonden op 1 januari 2014.

Omdat het standpunt van het Hof van Cassatie strenger is dan dit van de fiscale administratie, wenst de administratie via deze circulaire, ondernemingen de kans te geven om zich aan te passen aan het strengere standpunt van het Hof.

De circulaire stelt dat de fiscale administratie pas vanaf 1 augustus 2023 het strengere standpunt van het Hof zal volgen, waardoor aanmeldingen vanaf dan vóór de aanvangsdatum van het project of programma dienen te gebeuren.

Doordat de FAQ ‘Onderzoek en ontwikkeling’ niet langer juist zou zijn, wordt deze ingevolge de circulaire van 27 april 2023 aangepast.

Wat met de vóór 1 augustus 2023 reeds lopende onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten en -programma’s?

Indien nog geen aanmelding werd gedaan voor deze projecten of programma’s, zal vanaf 1 augustus 2023 geen gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting meer mogelijk zijn. Het voorafgaandelijk karakter geldt namelijk voor alle aanmeldingen vanaf 1 augustus 2023.

Onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten en -programma’s die voor 1 augustus 2023 reeds liepen en correct aangemeld werden, met inbegrip van de wettelijk vereiste gegevens, blijven geldig. Ook wanneer de desbetreffende aanmelding dateert van na de aanvang van het desbetreffende project of programma.

Het is dus van cruciaal belang voor ondernemingen om alle lopende projecten of programma’s die nog niet werden aangemeld, aan te melden bij Belspo om alsnog de gedeeltelijke vrijstelling van doorstorting te kunnen verkrijgen in de toekomst. Op 1 augustus 2023 bestaande projecten of programma’s die op dat ogenblik niet zijn aangemeld, kunnen nadien gedurende gans de duurtijd niet meer genieten van de vrijstelling.