Overslaan en naar de inhoud gaan
#Tax Law #Estate planning

Vermogensplan: uitgestippeld pad vs realiteit

dinsdag 27/04/2021
vermogensplan

Bij vermogensplanning wordt vaak een mooi pad uitgestippeld met het oog op de overdracht van een bedrijf naar de volgende generatie.

Dat is prima, maar zorg wel dat er marge is. Want de realiteit pakt soms anders uit en dat kan onaangename gevolgen hebben. Hoe laat u ruimte voor onvoorziene toekomstige wijzigingen in uw vermogensplan?

Het uitgestippelde pad versus de realiteit

Het verhaal van Filip en Mia

Filip en zijn echtgenote Mia zijn gepassioneerde ondernemers. 30 jaar geleden startten zij een bedrijf gespecialiseerd in beveiligende computersoftware als een van de eersten in België. Een erg goede zet zo bleek. Vandaag zijn ze een wereldspeler in het domein van de computer- en internetbeveiliging. Ondertussen is ook hun enige zoon Tim actief in de zaak als bestuurder. Tijd voor een vermogensplan.

Een goed bedoeld vermogensplan

Nu Filip en Mia op leeftijd zijn, willen ze van hun welverdiende pensioen genieten vanuit hun buitenverblijf aan de kust. Hun zaak geven ze echter niet uit handen. Tim neemt de leiding over. Om het vertrouwen in Tim te bevestigen, schenken Filip en Mia hem hun aandelen, zij het met voorbehoud van vruchtgebruik. Zo houden zij de touwtjes nog wat in handen en het stelt hen financieel gerust.

De vraag van 10 miljoen

Maar nog geen jaar na de schenking wordt het familiebedrijf benaderd door een Amerikaanse computer- en software gigant die zijn zinnen heeft gezet op de Belgische onderneming. Het familiebedrijf past perfect in hun strategisch plan. Ze willen absoluut het Belgisch bedrijf overnemen en zijn bereid daar 10 miljoen euro voor te betalen.

Uiteenlopende visies

Filip en Mia twijfelen geen seconde: dit is een unieke kans die ze niet willen missen. Maar tot hun grote verbazing ziet Tim het anders. Hij is principieel gekant tegen grote Amerikaanse spelers, die volgens hem de markt monopoliseren en uitpersen zodat uiteindelijk enkel ‘de groten’ overblijven. Tim is tot groot ongeloof van zijn ouders niet bereid zijn aandelen, die hij in blote eigendom bezit na de schenking, te verkopen.

Niets aan te doen?

Filip en Mia besluiten advies in te winnen. Het kan toch niet dat de aandelen waarvan ze uitsluitend de blote eigendom schonken aan hun zoon niet verkocht kunnen worden enkel en alleen omdat hij niet akkoord gaat? Helaas, kan dat wel. Voor de aandelenverkoop is zowel de instemming van de vruchtgebruikers als van de blote eigenaar  vereist. Zonder instemming van Tim, geen verkoop…

Maar misschien zijn er mogelijkheden om de schenking te herroepen of te ontbinden? Opnieuw is het antwoord niet waar Filip en Mia op hoopten. Een schenking aan kinderen is definitief en niet herroepbaar.

Vol onbegrip blijven Filip en Mia achter. Hier hadden ze nooit over nagedacht. En mochten ze dat geweten hebben, dan zouden ze de schenking misschien helemaal niet hebben gedaan...

De maatschap als controlevehikel

Het fictieve verhaal van Filip en Mia komt helaas meer dan eens voor in de praktijk. Dat betekent echter niet dat zo’n penibele situatie niet voorkomen kan worden. Een vrij eenvoudige en praktische oplossing is de tussenvoeging van de maatschap als controlevehikel.

Vooraleer de aandelen rechtstreeks te schenken aan Tim, zouden Filip en Mia er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen de aandelen van de familieonderneming onder te brengen in een Belgische maatschap, een vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid. In ruil voor hun inbreng ontvangen Filip en Mia aandelen van de maatschap, die zij in blote eigendom schenken aan hun zoon Tim. Zelf blijven ze vruchtgebruikers.

De oplossing ligt in de statuten van de maatschap. Daarin worden Filip en Mia benoemd als zaakvoerders van de maatschap. In die hoedanigheid kunnen zij de activa van de maatschap verkopen, nl. de ingebrachte aandelen van het familiebedrijf. Uiteraard voor zover dat in het belang is van de maatschap. Als zaakvoerders van de maatschap kunnen ze bij een hoog overnamebod, gezien de verwachte meerwaarde, dus beslissen tot verkoop.

Daarenboven hebben zij als vruchtgebruikers recht op de opbrengsten van de maatschapsgoederen. Dat kan een uitgekeerd dividend van het onderliggende familiebedrijf zijn, maar ook de gerealiseerde meerwaarde naar aanleiding van een verkoop van het familiebedrijf. Zowel de statuten van de maatschap als de schenkingsakte moeten dat wel uitdrukkelijk voorzien.

Bij vermogens- en successieplanning is het belangrijk vooruit te kijken, maar toch ook ruimte te voorzien voor onverwachte wendingen. Een goede voorbereiding is cruciaal. Aarzel niet om onze experten van Estate Planning in te schakelen. Zij bespreken met plezier de mogelijke opties.

Neem contact op met één van onze advocaten

Dirk De Groot

Dirk De Groot

Partner - Advocaat

Contact